Rynek w Kłodzku
Rynek w Kłodzku stanowi integralną część zabytkowej starówki miasta, kryjącej urocze zakątki warte odwiedzenia. Najbardziej reprezentacyjną i okazałą budowlą w rynku jest Ratusz, jednakże nie pełni już dawnych funkcji handlowych.
Dzięki zachowaniu elementów z przeszłości do dziś zachwyca różnorodnością stylów architektonicznych. Budynek zdobi zegar podtrzymywany przez rzeźbę lwa z kłodzkiego herbu, herbu który wskazuje na związki miasta z Czechami. Ratusz Kłodzki na przestrzeni wieków, tak jak w większości miast, swoją okazałością wyróżniał się spośród innych obiektów użyteczności publicznej.
Data wzniesienia pierwszego ratusza nie jest znana, przesłanki jednak wskazują na rok 1324 - czas wykupu wójtostwa. Nie znamy pierwotnego wyglądu ratusza, gdyż jak podają kroniki miejskie, spłonął już w 1366 r. W późniejszym okresie jeszcze dwa razy pożary doszczętnie niszczyły budynek. Ostatni raz stało się to 20 września 1886 r. Prace nad wzniesieniem nowego ratusza rozpoczęły się już rok po pożarze. Projektantem obecnej neorenesansowej budowli był znany architekt z Nowej Rudy Ewald Berger. Ratusz rozbudowano w kierunku północnym – dziś zajmuje prawie całą centralną część placu. Jedyną zachowaną częścią dawnego ratusza jest kwadratowa wieża z pogranicza renesansu i baroku. Ratuszowa elewacja nie jest utrzymana w jednolitym stylu. Mieszają się na niej różne elementy architektoniczne. Przez wieki ratusz był centralnym punktem miasta. To w nim urzędowały zwykle władze miejskie. Od 1906 r., przez pewien czas, dwa jego pomieszczenia zajmowało nowo założone muzeum. Obecnie obok Urzędu Miasta, w jego wnętrzu mieści się również biblioteka i czytelnia.
Fontanna Na wprost głównego wejścia do ratusza stoi fontanna. Już w połowie XVI w. mieszkańcy Kłodzka zainstalowali w tym miejscu studnię. Obecna studnia publiczna pochodzi z przełomu XVII i XVIII w. Jej elementem charakterystycznym jest duża koncha, wsparta na czterech delfinach, nad którą wspiera się na tarczy herbowej lew czeski w kielichowej koronie. Postać lwa odnajdziesz także w kłodzkim herbie. Herb pochodzi od dynastii królów czeskich Przemyślidów. Kłodzko wchodziło w skład państwa czeskiego od XII w. aż do jego upadku w XVII w. Szczególnie pięknie fontanna prezentuje się w wieczornym świetle.
W niewielkiej odległości od studni, nieco ku południowi, stał niegdyś pręgierz miejski. Wzniesiony w latach 1551-1552, stał się głównym symbolem praworządności w Kłodzku. Jak przekazują nam kroniki, wykonano przy nim wiele kar chłosty. Wielu ukaranych w ten sposób, zwłaszcza złodziei, wyganiano następnie na zawsze z miasta. Pręgierz został ostatecznie usunięty na początku XIX w. W 2011 roku na kłodzkim rynku ponownie pojawił się pręgierz, dokładnie w miejscu, gdzie stał w średniowieczu. Na szczycie pręgierza w Kłodzku znajduje się złodziejaszek z workiem pełnym łupów na plecach.
Po zachodniej stronie ratusza stoi wotywna figura Najświętszej Marii Panny. Upamiętnia ona dwa tragiczne wydarzenia które dotknęły miasto. Najpierw w 1676 miasto nawiedził straszny pożar który uszkodził wiele budynków, w tym m.in. Kłodzką Tawernę. Następnie wiosną 1680 r dotarła do miasta epidemia dżumy, która w ciągu niespełna dziesięciu miesięcy pochłonęła życie 1479 jego mieszkańców. Chcąc zapobiec dalszemu nieszczęściu kłodzcy jezuici, władze miejskie oraz Jerzy Ignacy Pachy – proboszcz Różanki postanowili ufundować na Rynku kolumnę z figurą Najświętszej Marii Panny. Był to stały motyw, wykorzystywany w okresie baroku niemalże w całej Europie. Pierwsza tego typu kolumna powstała już w 1614 r. w Rzymie z fundacji papieża Pawła V. Również cesarz Ferdynand III Habsburg, ogłaszając równocześnie dekret o poddaniu cesarskich krajów pod opiekę Marii, ufundował dwie kolumny Maryjne: w 1647 r. w Wiedniu i w 1650 r. w Pradze. Ta druga stała się najprawdopodobniej wzorem dla twórców kłodzkiego pomnika. Barokowa Kolumna Maryjna była elementem bogatego programu architektonicznego kłodzkich jezuitów. Maryja ukazana jest na nim jako modląca w trakcie Zwiastowania. Nie był to jednak przypadek. Tak życzyli sobie fundatorzy, ponieważ pożar miasta również miał miejsce w święto Zwiastowania. Pomnik był zatem votum za uratowanie miasta od zarazy i pożaru. Kolumna otoczona jest kamienną balustradą z furtą pośrodku i czterema kamiennymi postumentami, na której stoją święci: Franciszek Ksawery, Karol Boromeusz, Roch i Sebastian. Uważani byli oni za patronów chroniących przed chorobami zakaźnymi. Poniżej w centralnym punkcie znajduje się nisza z leżącą figurą św. Rozalii nad którą czuwają posągi Archanioła Gabriela, Anioła Stróża Miasta, świętych: Floriana i Józefa. Najważniejszą częścią tego zabytku jest wysoka kolumna z osobnym postumentem, na której znajduje się posąg Najświętszej Panny Marii. Balustrada pierwotnie zamknięta była kratą z dwoma orłami habsburskimi, która znajduje się obecnie w Muzeum Ziemi Kłodzkiej. Wykonawcą pomnika był kłodzki rzeźbiarz Jan Adam Bayerhoff i ślusarz Jan Scholz. Jest to jeden z najstarszych obiektów tego typu na ziemi kłodzkiej.
Wojny i epidemie były dla Kłodzka do końca czasów nowożytnych prawdziwą katastrofą demograficzną. W wyniku wojny 30-letniej ludność stolicy hrabstwa zmniejszyła się prawie o połowę. Sama epidemia dżumy, jaka wybuchła w hrabstwie w 1633 r. w ciągu niespełna 16 tygodni przyniosła 4284 ofiary.
W miejscu gdzie obecnie znajduje się budynek Banku Spółdzielczego znajdowała się kiedyś Tawerna. Nie wiadomo dokładnie kiedy powstała, być może na początku była to stara karczma książęca. Jako najstarsza gospoda gminy miejskiej w przeszłości miała ona bardzo duże znaczenie dla rozwoju miejscowego piwowarstwa. Kłodzka tawerna nie była jednak tylko zwykłą karczmą piwną. Pełniła ona również bardzo ważną funkcję w życiu kulturalnym miasta. To tutaj mieściła się pierwsza świecka biblioteka w mieście, a w osobnej „izdebce dla panów” było miejsce do pracy dla miejscowych rajców. Od XVIII w. wnętrze Tawerny służyło jako scena dla licznych grup teatralnych, dzięki czemu zaczęto ją nazywać „kłodzką świątynią muz”. To właśnie tutaj „wykształcone stany mieszkańców” w czasie licznych przedstawień operetkowych, sztuk teatralnych znajdowały rozrywkę i odpoczynek. W tym budynku 2 marca 1881 roku miało miejsce walne zgromadzenie Kłodzkiego Towarzystwa Górskiego „GLATZER GEBIRGS VEREIN”. Wydarzenie to upamiętnia tablica wmurowana w zewnętrzną elewację budynku.
Pierwsze dokumenty dotyczące kłodzkiego piwowarstwa pochodzą z XIV w. Dzięki długiemu okresowi leżakowania, w doskonale nadających się do tego głębokich, kilkupoziomowych piwnicach, kłodzkie piwo uzyskiwało bardzo wysoką jakość. Przez wieki było ono również głównym źródłem dochodów mieszczan kłodzkich. Aż do końca XIX w. Kłodzko pozostawało bardzo ważnym ośrodkiem piwowarstwa w prowincji
pobierz informator
Kliknij przycisk pobierania, aby pobrać informator "Kłodzko - przewodnik po mieście" w formacie .pdf
Kontakt z nami
Kłodzko, pl. B. Chrobrego 1
+48 74 865 46 00
umklod@um.klodzko.pl
www.um.klodzko.pl
FB/umklodzko